Ayar Damgası Nasıl Okunur?

Altın takılarda ayar damgası, ürünün saflık derecesini ve ayarını ifade eden küçük bir işarettir. Bu damga genellikle yüzüğün iç kısmında, bileziğin kenarında ya da kolyenin klips bölümünde yer alır. Damganın üzerinde yazan rakam, altının kaç ayar olduğunu belirtir. Örneğin 585 damgası 14 ayarı, 750 damgası 18 ayarı ifade eder. Damgayı doğru okumak, satın alınan ürünün gerçekten vaat edilen ayarda olup olmadığını anlamanın en güvenilir yoludur.
Ayar damgası, aynı zamanda tüketiciye güvence sağlar. Çünkü bu damgalar, genellikle Darphane veya yetkili kurumlar tarafından standartlara uygun olarak basılır. Damga sayesinde altının milyem değerini anlamak mümkündür. Örneğin 750 damga, altının 1000 birimden 750’sinin saf altın olduğunu, geri kalan kısmın ise alaşım olduğunu gösterir. Dolayısıyla ayar damgası, altının hem değerini hem de kalitesini anlamanın en pratik yöntemlerinden biridir.
İçindekiler
Altın Ayar Damgasında Hangi Sayılar Yazar?
Altın ayar damgasında en çok görülen sayılar 375, 585, 750, 916 ve 999’dur. Bu sayılar altının saflık oranını, yani kaç ayar olduğunu ifade eder. Örneğin 375 damga, altının 9 ayar olduğunu ve %37,5 saf altın içerdiğini gösterirken, 999 damga ise 24 ayar yani %99,9 saf altını belirtir. Tüketicilerin altın alırken bu rakamları kontrol etmesi, sahte ya da yanlış bilgilendirilmiş ürünlerden korunmak açısından çok önemlidir.
Bu rakamların hangi ülke standardına göre değişiklik gösterdiğini bilmek de önemlidir. Türkiye’de en yaygın kullanılan damgalar 585 (14 ayar), 750 (18 ayar) ve 916 (22 ayar) olarak karşımıza çıkar. Avrupa’da veya farklı ülkelerde farklı alışkanlıklar olsa da sistem aynı mantıkla işler. Ayar damgası, hem takının değerini öğrenmek hem de yatırım güvenliği sağlamak açısından temel bir kontrol noktasıdır.
585 Damga Ne Anlama Gelir?
585 damga, altının 14 ayar olduğunu ve içeriğinde %58,5 oranında saf altın bulunduğunu gösterir. Geri kalan %41,5 ise gümüş, bakır veya çinko gibi alaşım metallerinden oluşur. Bu alaşımlar, altına dayanıklılık kazandırır ve farklı renk tonlarının ortaya çıkmasını sağlar. Bu nedenle 585 damgalı altın, günlük kullanım için dayanıklı bir tercih olarak öne çıkar.
Türkiye’de ve dünyada 14 ayar altın, hem fiyat avantajı hem de sağlamlığı nedeniyle sıkça tercih edilir. Yüzük, kolye, küpe gibi günlük kullanılan takılarda 585 damga görmek oldukça yaygındır. Saf altına göre daha sert olduğu için çizilmelere karşı da dayanıklıdır. Dolayısıyla 585 damga, tüketiciye hem uygun fiyat hem de uzun süreli kullanım avantajı sunar.
916 Damga Kaç Ayar Altını Gösterir?
916 damga, altının 22 ayar olduğunu gösterir. Bu oran, %91,6 saf altın ve %8,4 oranında alaşım metal içerdiği anlamına gelir. 22 ayar altın, özellikle Türkiye’de bilezik ve yatırım amaçlı takılarda en çok kullanılan ayardır. Hem yüksek oranda saf altın içerdiği için değerli kabul edilir hem de günlük kullanımda aşırı yumuşak olmadığı için dayanıklılığını korur.
Bu damga, yatırımcılar için de önemli bir referanstır çünkü 22 ayar altın, bozdurulduğunda her kuyumcuda kolaylıkla kabul edilir. Ayrıca işçilik oranı düşük modellerde 916 damgalı altın, yatırımın en güvenilir şekillerinden biridir. Kuyumcularda satılan bilezik, kelepçe ve bazı yüzüklerin üzerinde 916 damgası bulunur ve bu damga, tüketiciye altının ayarı konusunda net bir bilgi verir.
Ayar Damgası Olmayan Altın Güvenilir Mi?
Ayar damgası olmayan bir altın ürün, tüketici açısından her zaman risk taşır. Çünkü üzerinde damga bulunmayan ürünün kaç ayar olduğu net şekilde anlaşılamaz ve bu durum sahte veya düşük ayarlı altın ihtimalini doğurur. Böyle bir durumda yalnızca güvenilir kuyumcuların verdiği tartı ve test garantilerine güvenmek gerekir. Aksi halde altının gerçek değerinden çok daha düşük bir ürün satın alınabilir.
Bazı eski veya özel tasarım takılarda damga silinmiş olabilir. Bu durumda da altının güvenilirliği, yalnızca uzman kuyumcuların yapacağı asit testi veya elektronik altın ölçüm cihazları ile anlaşılır. Yine de yatırım amacıyla alınacak altınlarda damgasız ürünlerden uzak durmak en güvenli yoldur. Çünkü damga, sadece ayarı göstermekle kalmaz aynı zamanda ürüne ulusal veya uluslararası düzeyde resmi güvence sağlar.